• 28.03.2024 13:01

САРИСА

Прв македонски конзервативен портал

Повлекувањето од Авганистан може да доведе до „балканизација“ на КФОР

Повлекувањето на НАТО од Авганистан би можело да го забрза процесот на таканаречената „балканизација“ на меѓународната мисија на Косово и Метохија, во која дури две третини од оперативните сили на КФОР би можеле да се состојат од војници од земјите од поранешна Југославија и од непосредна близина. .

Всушност, тој процес е веќе започнат, а Хрватска отиде најдалеку од сите нив, зголемувајќи го своето присуство во јужната српска покраина од еден тим од два транспортни хеликоптери до целата пешадиска чета. Минатата година и Унгарија го зголеми својот контингент во оваа мисија, пишува Балканска безбедносна мрежа.

Неодамнешното назначување унгарски бригаден генерал на чело на оваа мисија покажува дека регионот добива се поважно место во КФОР. Така, за прв пат на таа позиција се најде земја од регионот.

И покрај поминати 20 години од последниот конфликт, Србија продолжува да инсистира бројот на припадниците на КФОР да не се намали дополнително, бидејќи смета дека меѓународните сили се заштита за преостанатото српско население.

Тоа се виде и при неодамнешната ескалација на состојбата на административните премини Јариње и Брњак, по одлуката на Приштина да воведе реципроцитет во однос на признавањето на табличките на автомобилите.

Тогаш и српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека во случај на напад и обид за прогон на Србите, официјален Белград ќе му даде на КФОР рок од 24 часа да ја реши ситуацијата, пред реакцијата на Србија.

Колку и да е реален овој развој на настаните, изјавата во таа насока сведочи дека е многу важно Белград да го задржи КФОР на сегашното ниво и покрај општата тенденција за намалување на бројот на меѓународните сили на таа територија, кои беа намалени од првичните 50.000 до околу 3.800 луѓе.

Во таа смисла, на повидок е решение кое би предвидувало евентуалното дополнително заминување на војници од западните земји да се компензира со зголемување на војниците од околните земји. Ова стана возможно по нивното повлекување од Авганистан и што е веќе присутно во плановите на некои поранешни држави на екс ЈУ.

Поранешните држави од ЈУ имаа значајно присуство во Авганистан со стотици војници во земјата во секое време, и усвоената политика на ниво на НАТО „заедно внатре – заедно надвор“ доведе до фактот дека тие сега имаат „вишок“ на мировници на располагање.

Балканизација на КФОР

Првиот импулс во таа насока го даде северниот сосед на Србија – Унгарија. Земјата ќе ја преземе командата со меѓународните сили од Италија во ноември, како прва земја во регионот на која тоа ќе и биде дозволено.

Како што претходно соопшти Балканската безбедносна мрежа, италијанскиот генерал Франко Федеричи во улога на командант на КФОР беше заменет од унгарскиот бригаден генерал Ференц Кајари. Земјата има и 397 војници и офицери во Косово.

На второ место е Хрватска. Долго време во Косово таа земја имаше оддел од два транспортни хеликоптери од семејството Ми-8/17 и тим кој ги опслужуваше тие авиони. Минатата година беше донесена политичка одлука тоа присуство значително да се зголеми, па сега на Косово има пешадиска чета со 142 припадници.

Армијата на Република Македонија го зголеми присуството на Косово на 44 припадници во ноември минатата година, додека владините документи предвидуваат дополнително зголемување на 65 лица од ноември годинава.

Јужните соседи на Косово се дел од Регионалната команда на Западот и се задолжени за заштита на Високи Дечани кај Пеќ. Иако имаше одредени планови Македонците да донесат 115 луѓе на Косово, заедно со Националната гарда на Вермонт, тоа во меѓувреме беше напуштено.

Сепак, сегашните планови за зголемување на ротацијата на 65 лица звучат доста амбициозно ако се има предвид дека армијата на таа земја има тројца војници во Либан, двајца во Централноафриканската Република и само еден во БиХ.

Црногорската армија досега имаше двајца припадници на вооружените сили во КФОР, од кои едниот е постојано стациониран во Скопје. Сега се планира да се зголеми бројот на луѓе на ниво на пешадиски вод (30 лица), што е двојно повеќе луѓе отколку што таа земја досега испратила преку граница (околу 15 лица во Авганистан).

Црна Гора планираше да го спроведе ова зголемување на силите претходната пролет, но таквиот развој беше спречен.

Официјална причина беше пандемијата на корона вирус и тоа што Собранието на Црна Гора не го усвои годинешниот буџет до средината на јуни, но во јавноста се споменуваше и противењето на официјален Белград, кое, сепак, никогаш не беше јавно објавено.

Романскиот началник на Генералштабот Даниел Петреску неодамна за Балканската безбедносна мрежа откри дека земјата нема намера да го намали контингентот во КФОР, но и дека нема да го зголеми во догледна иднина. Според официјалните податоци, Букурешт има 57 војници во таа мисија

Единствената армија во регионот чии планови донекаде отстапуваат од генералниот курс е Словенија, која планира постепено да го намалува бројот на своите луѓе на Косово.

Словенија долго време игра значајна улога во КФОР бидејќи имаше повеќе од 220 луѓе на Косово. Ова е голема бројка ако се земе предвид вкупниот број на словенечката војска и фактот дека таа имаше вкупно околу 300 луѓе во сите меѓународни мисии.

Началникот на Генералштабот на Словенија, генерал -мајор Роберт Главаш, изјави за ББМ дека намалувањето на бројот на луѓе ќе биде постепено и дека е мотивирано од желбата да се постигне поголем ангажман во корист на силите на НАТО и ЕУ со висока подготвеност .

Босна и Херцеговина, со својата необична воена структура и фактот дека сè уште има ЕУФОР на своја територија, моментално не е комбинирана за да присуствува на меѓународна мисија на Косово.

Во моментов, меѓународните сили на Косово се состојат од 28 нации со 3.802 членови. Сепак, главните оперативни сили се унгарскиот тактички резервен баталјон, кој се смета за клучна сила за заштита на населението и спречување на насилство, и две други тактички групи од баталјонскиот ранг на други сили.

Во КФОР предничат Американците (660), Италијанците (628) и Турците (330), но некои други балкански земји имаат значително присуство. Така Грција има 111 лица, а Албанија и Бугарија заедно уште 55.

Доколку се изврши очекуваниот трансфер на воените сили на тие земји на Косово, наскоро, заедно со постојните сили, може да се случи два од трите оперативни баталјони да бидат сили од поранешна Југославија и балканскиот регион, што навистина ќе овозможи балканизација на КФОР.

Извор: Балканска безбедносна мрежа